Her iki durumda da bir arabulucu hem hazırlık aşamasında hem de diğer tüm arabuluculuk aşamalarında tarafları dinleyerek, onların isteklerinden/taleplerinden ziyade ihtiyaç ve menfaatlerinin ortaya çıkartılabilmesi her şeyden önce iyi bir dinleyici olması gerekmektedir.
Arabulucu tarafların sorunlarına bakışını anlamalı ve sonra iletişim teknikleri kullanarak her bir tarafın bir diğeri açısından soruna nasıl baktığını anlamasına destek vermelidir. Bir tarafın soruna bakışını ve diğer taraf açısından bakabilmeyi, empati kurmayı sağlayacak olan arabulucudur.
Arabulucu iletişimi kolaylaştırmak ve anlaşmayı teşvik etmek için gerekli, yerinde ve doğru soruları sorabilendir. Arabuluculukta etkili bir iletişim için bir arabulucu şu soru türlerini kullanabilir.
1. Açık Uçlu Sorular
Arabulucu taraflara açık uçlu sorular yönelterek onları sorun hakkında düşünme ve ifade etme fırsatı verir. Örneğin “Nasıl hissediyorsunuz? Durumu nasıl görmek istersiniz?”
2. Yönlendirici Sorular:
Taraflar sorunları hakkında konuşurken bazen uyuşmazlıkla ilgili olmayan konulardan da söz edebilirler. Arabulucu tarafları belirli bir yönde veya konuda düşünmeye teşvik eden sorular sorabilir. Örneğin “Bu konuda daha fazla detay verebilir misiniz? Sizce en önemli konu nedir?”
3. Olumlu Sorular
Arabulucu tüm süreçte olumlama yapmalıdır. Taraflar bilinci olmayarak olumsuza odaklanabilirler. Arabulucu anlaşmazlık konularının yerine olumlu çözüm önerilerine odaklanan sorular sorabilir. Örneğin “ Çözüm önerileriniz nelerdir? Birlikte nasıl daha bir çözüm elde ederek sonuca ulaşabilirsiniz?”
4. Geleceğe Yönelik Sorular
Tarafları gelecekteki sonuçlara odaklanmaya teşvik eden sorulardır. Örneğin “ Bu konuyu çözdüğünüzde ne gibi avantajlar elde edeceksiniz? Nasıl daha iyi işbirliği sağlayabilirsiniz?
5. Anlayış Soruları
Tarafların birbirlerini daha iyi anlamalarını sağlayan sorulardır. Örneğin “Diğer tarafın bakış açısını nasıl değerlendirirsiniz? Neden bu konu sizin için önemli? “ Neden bu şekilde hissediyorsunuz? Bu durumun arkasındaki sebep sizce nedir?
6. Seçenek Sunma Soruları
Taraflara çeşitli seçenekler sunmalarını teşvik etmek için sorulan sorulardır. Örneğin “Bu konuyu nasıl çözebileceğimize dair farklı seçenekler düşünebilir misiniz? Sizce alternatif çözümler neler olabilir?
7. Onaylama Soruları
Arabulucunun ve tarafların birbirlerini anladıklarını ve saygı duyduklarını göstermek için kullanılan sorulardır. Örneğin “ Bu öneriyi düşüneceğinizi anlıyorum, doğru mu? Doğru anladım mı? “
Taraflar arasında güven ve işbirliği atmosferi yaratmak için bu soruların kullanırken arabulucu dengeli ve saygılı bir yaklaşım sergilemelidir. Arabulucunun sorduğu sorular sayesinde taraflar arabuluculuk sürecine aktif katılımları teşvik edilir ve anlaşma ihtimali güçlendirilir.
15.10.2023
Arb. M. Feyza DAYANIKLI
Sicil No: 87