Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti, taraflar arasında daha yüksek bir ücret kararlaştırılmamışsa Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine (Tarife) göre belirlenir. Dava şartı arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti için özel bir düzenleme getirilmiştir, bu düzenleme 03.09.2022 tarihli 31942 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Dava şartına göre, arabuluculuk sürecinde vekillik yapan avukatın, müvekkili ile başka bir anlaşma yoksa alacağı ücretin alt sınırı Avukatlık Asgari Ücret Tarifeleri ile belirlenmekte ve Resmi Gazete'de yayımlanmaktadır.
Arabuluculukta anlaşma sağlanamaması durumunda avukata 2.400,00 TL maktu ücret ödenir, ancak bu ücret asıl alacağını geçemez. Bu ödenen ücret, aynı avukat ile dava yoluna gidilmesi durumunda avukatın dava vekalet ücretinden düşülür. Bu düzenlemenin Anayasa m.18'e aykırı olduğu ve kaldırılması gerektiği düşünülmektedir.
Arabuluculukta anlaşma sağlandığı takdirde; konusu para olan veya para ile değerlendirilebilen işlerde avukatlık ücreti, Tarifenin üçüncü kısmına göre hesaplanan ücretin dörtte bir fazlası olarak belirlenir. Tarifenin 3. Kısmındaki oranlar aşağıdaki gibidir:
- İlk 100.000 TL için yüzde 16
- Sonraki 100.000 TL için yüzde 15
- Sonraki 300.000 TL için yüzde 14
- Sonraki 500.000 TL için yüzde 11
- Sonraki 700.000 TL için yüzde 8
- Sonraki 900.000 TL için yüzde 5
- Sonraki 1.100.000 TL için yüzde 3
- Sonraki 1.300.000 TL için yüzde 2
- 5.000.000 TL’den yukarısı için yüzde 1
Konuyu bir örnekle açıklayalım:
Alacaklı A Ltd.Şti., borçlu B A.Ş.'ye mal satışı yapmış ve faturadan kaynaklanan alacağını tahsil edememiş, bu nedenle 1.000.000 TL'lik icra takibi başlatmıştır. Borçlu, borca itiraz etmiş ve icra takibi durmuştur. Alacaklı, ticari satıştan kaynaklanan itirazın iptali davasını açmadan önce arabuluculuğa başvurmak zorundadır. Arabuluculuk sürecini A Ltd.Şti.'nin avukatıyla yürütmüş ve süreç sonunda taraflar, 1.000.000 TL'nin ödenmesi konusunda anlaşmıştır. Bu durumda A Ltd.Şti. avukatına bu iş nedeniyle şu ücreti ödeyecektir:
- İlk 100.000 TL için yüzde 16 = 16.000 TL
- Sonraki 100.000 TL için yüzde 15 = 15.000 TL
- Sonraki 300.000 TL için yüzde 14 = 42.000 TL
- Sonraki 500.000 TL için yüzde 11 = 55.000 TL Toplam: 128.000 TL
Dörtte bir fazlası olan 160.000 TL ödenecektir.
Bu ücretin bir alt ve bir üst sınırı vardır. Miktarı 15.000 TL'ye kadar olan arabuluculuk faaliyetlerinde avukatlık ücreti, maktu ücretin (2.400 TL) dörtte bir fazlası olarak belirlenir, yani 3.000 TL'dir. Ancak bu ücret, asıl alacağı geçemez.
Görüldüğü üzere, bu tarife ile avukata, arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanması halinde normalde dava sonunda alacağı ücrete ek olarak 1/4 daha fazla ücret alma hakkı tanınmıştır. Bu düzenleme, avukatlara arabuluculuk sürecinin anlaşma ile sonuçlanmasını sağlama konusunda ek bir motivasyon sağlayacağı açıktır.
B- Konusu para olmayan veya para ile değerlendirilemeyen işlerde arabuluculuk sürecinin anlaşma ile sonuçlanması halinde, avukata Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde davanın görüldüğü mahkemeye göre öngörülen maktu ücretin dörtte bir fazlası olarak belirlenir. Bu ücretler şöyledir:
Sulh hukuk mahkemelerinde görülecek davalar için 5.500 TL (1/4 fazlası 6.875 TL)
Asliye mahkemelerinde görülecek davalar için 9.200 TL (1/4 fazlası 11.500 TL)
Tüketici mahkemelerinde görülecek davalar için 4.600 TL (1/4 fazlası 5.750 TL)
Fikri ve sınai haklar mahkemelerinde görülecek davalar için 15.000 TL (1/4 fazlası 18.750 TL)
Arb.Av.Musa Sağ